Ik vond het weer eens tijd worden om een leuk onderwerp te kiezen voor een nieuwe colum, en dus dacht ik, waarom neem ik niet gewoon datgene waar ik mij al langer aan erger? Thema's in films!
Niet dat ik mij er aan erger dat een film een thema heeft, integendeel! Ik erger mij aan films met een gebrek aan thema's. Waaronder veel Nederlandse films!
Hoeveel films kun je namenlijk opnoemen met een thema in het verhaal?
Mijn uitkomsten zijn bedroefend laag. Bij Zwartboek kom ik uit op de vraag: Wie kun je vertrouwen?
En bij Oorlogswinter kom ik op ditzelfde thema uit.
Buitenlandse films maken bijna altijd gebruik van thema's. Ik ken namenlijk geen enkele buitenlandse film zonder thema. Een film zonder thema is namenlijk gedoemd om te mislukken.
Niet alleen omdat het publiek een thema wil horen, maar ook omdat alles in de film hier om draait.
Neem bijv. eens even de eerste Spiderman film. Thema: met grote kracht, komt grote verantwoordelijkheid. En we zien in de uitwerking van het verhaal inderdaad dat Peter Parker in het verhaal zijn verantwoordelijkheid leert te nemen. Liet hij namenlijk in het begin van de film een dief nog weg lopen met een zak geld, aan het einde van de film doet hij er alles aan om te voorkomen dat mensen worden vermoord door de Hob-goblin. Dit thema bepaalt ook direct hoe de bad-guy is. De bad-guy, de hob-goblin dus, neemt zijn verantwoordelijkheid namenlijk helemaal niet. Hij laat zijn zoon in de steek, kiest om dat supersoldier-serum te gebruiken alhoewel de uitwerking niet zeker is, en vermoort iedereen die binnen zijn bedrijf hem in de weg staat. In plaats daarvan had hij er voor zijn zoon moeten staan, moeten kiezen om dat serum te herontwikkellen en terug naar de formule te gaan, en had hij zichzelf voor zijn bedrijf moeten opofferen en ontslag moeten nemen.
Het thema is niet alleen belangerijk voor het verhaal, maar ook voor de rest van de film, de look en feel van de film staan namenlijk allemaal in dienst van het verhaal, en het verhaal draait helemaal om het thema. Je zou namenlijk kunnen zeggen, dat het thema van Spiderman een redelijk vrolijk thema is , even in contrast met bijv. The Dark Knight, dat gaat over het thema: Je sterft als held, of je leeft lang genoeg om jezelf de vijand te zien worden. Het thema van The Dark Knight is een stuk donkerder en dus de film ook, in tegenstelling tot bijv. Spiderman. Kijk alleen eens naar de lucht in Spiderman en The Dark Knight. In The Dark Knight is de lucht zwart, in Spiderman donkerblauw. The Dark knight is grimmig in thema, en dus grimmig in costuums, sets, kleur en toon. Hetzelfde geldt voor Spiderman, het thema is positief, en dus zijn de costuums, sets, kleuren en tonen in de film ook positief en vrolijk.
Je zou dus heel simpel een thema kunnen nemen, bijv.: Hoe graag je soms ook iets wilt, soms met je het aan de kant zetten om de juiste keuze te maken. Als je dit thema hebt, zou het dus zo moeten zijn, dat de good-guy leert om de juiste keuze te maken in het verhaal, en daarmee worstelt. Hetzelfde geldt voor de bad-guy, alleen moet hij juist het tegenovergestelde doen, hij moet dus juist voor datgene kiezen waar hij het meest van houdt, ookal is dit niet de juiste keuze. En inderdaad, dit klopt. Als wij bijv. kijken naar spiderman 2, zien wij exact dat dit het geval is. Peter Parker moet kiezen tussen Mary-Jane (waar hij het meest van houdt) en zijn taak als Spiderman (de juiste keuze). De bad-guy doet exact het tegenovergestelde. Doc Ock kiest voor datgene wat hij het meeste wilt (de kracht van de zon, in de palm van zijn hand) en dit kost hem dan ook zijn vrouw, en uiteindelijk zijn leven.
Ik zou dus graag meer zien, dat Nederlandse regisseurs en scenario-schrijvers, thema's in hun films verwerkten, en dan niet alleen in het verhaal, maar ook visueel. Kies voor het juiste camerawerk bij het thema. Vraag bij jezelf af: Past dit bij het thema van de film? Kies voor een bijpassende Art-Direction voor het thema. En leer het toch eens mensen! Schrijf een mooie muziek-score voor je film. En laat a.u.b. de dialoog niet ondersneeuwen in achtergrond geluiden en muziek!
